BDÖ'de Öğretmen Rolleri

İstanbul'un uzak ilçelerinden birinde bir devlet okulunda ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin "Fen ve Teknoloji" dersi öğretmeni olduğunuzu düşünün. Bu sınıfın, yani 6-C nin mevcudu 45 kişi. Ders yaptığınız sınıfta bir adet projeksiyon var fakat bilgisayar yok. Bilgisayar için okulun 3 tane dizüstü bilgisayarını öğretmenler dönüşümlü olarak müdür yardımcısından almak kaydıyla kullanıyorlar. Okuldaki öğretmen sayısı ise 50. Bir de okulun 22 bilgisayarlı bir bilişim laboratuarı var. Bilgisayar öğretmeni eşliğinde laboratuarı haftada 1 ders saati kullanabiliyorsunuz.
Bulunduğunuz ilçe sosyo-ekonomik seviye olarak İstanbul sıralamasında aşağılarda. Sınıfınızdaki öğrencilerden yarısının evinde bilgisayar, biraz daha fazlasının ise İnterneti yok. Okula yakın 2 tane "İnternet Cafe" var. Bunlardan birisi oyun salonu olarak kullanılıyor. Diğeri ise biraz daha küçük ve genelde İnternet kullanıcılarının tercih ettiği bir yer. Bu şartlar altında mesleğe yeni başlamış olmanın heyecanı ve ideal öğretmenlik vizyon ve misyonu ile öğrencilerinizle yakından ilgileniyorsunuz. Öğrencilerinizin öğrenmeleri için her yola başvuruyor ve hepsini tek tek takip ediyorsunuz. Marmara Üniversitesi'nde almış olduğunuz "Bilgisayar II" dersinin çizmiş olduğu ufuk ile "Bilgisayar Destekli Öğretim" yapmak için çabalıyorsunuz.
Bu şartlarda oluşturmacı (constructivist) yaklaşımı benimseyen bir öğretmen olarak aşağıdaki "Öğretmen Rolleri"ni tartışalım. Bunlardan hangilerini, ne kadar ve nasıl uygulayabilirsiniz?

- Öğrencilerin kendi öğrenmelerini ve kendi başlarına karar verme yeteneklerini teşvik eder.
- Ham veriler ve birincil kaynakların yanı sıra manipüle edilmiş, etkileşimli ve fiziksel materyaller kullanır.
- Görevler tasarlarken "sınıflandırma", "çözümleme", "tahmin" ve "yaratma" gibi bilişsel terminolojiyi kullanır.
- Dersi yürütmek, öğretimsel stratejileri ve içeriği değiştirmek için öğrencilerin tepkilerini hesaba katar.
- Kavramlar ile ilgili kendi anlamlarını paylaşmadan önce öğrencilerin bu kavramlar hakkındaki düşüncelerini sorgular.
- Öğrencileri hem kendileri ile hem de diğer öğrencilerle karşılıklı konuşma ve tartışmalara girmeleri konusunda cesaretlendirir.
- Öğrencilere açık-uçlu sorular yönelterek onları araştırmaları ve sorgulamaları için cesaretlendirir.
- Öğrenciler için önce mevcut varsayımları ile çelişebilecek deneyimler yaratır ve saha sonra varsayımlar ve bakış açılarını tartışmaları konusunda onları cesaretlendirir.

Not: Kitabınızda 24. sayfada bulunan McKenzie'nin önerdiği modelden de yaralanabilirsiniz.

Bu konuda vaka çalışması (case study) yapıyoruz. Dolayısıyla kendi bilgi ve düşüncelerinizi belirtmekle birlikte arkadaşlarınızın yazdıklarına da cevap vermeniz önem taşımaktadır. Yukarıdaki örnek olayı dikkatle okuyup, kitaptan edindiğiniz bilgilerle yorumlayınız. Eleştürel düşünme sınırlarınızı zorlamanızı ve beyninizi bu noktada fazlasıyla yormanızı bekliyorum. 30 Mart Pazartesi 23:59'a kadar en az iki yazı giriniz.

olumsuz koşullardan dolayı belki bu sıraladığınız şeylerin hepsini öğrencilere uygulamak çok kolay olmayabilir.ama mesela bilgisayar sırası bizim sınıfımıza gelene kadar teorik olarak bilgiler öğrenciye verilebilir.yani konu anlatılıp öğrencilerin kendi aralarında konuyu tartışmaları sağlanabilir.ya da bi araştırma yapmalarını istediğimizde belki internetten kolaylıkla bu araştırmayı yapmaları çok zor olabilir ama en azından kitaplardan araştırarak konularla ilgili bilgilere ulaşabilirler.daha sonra bilgisayar sınıfmıza geldiğinde projeksiyon sayesinde o konu hakkında hazırladığımız slaytlar resimler vb şeyleri öğrencilere göstererek görsel olarakta öğrencilerin pekiştirmesini sağlayabiliriz.

oluşturmacı yaklaşıma göre öğrencilerin derste daha aktif olması gerekiyo sanırım.ama ben projeksiyon ve bilgisayarla işlenen derslerde( tabi bu bilgisayar dersi için geçerli olan bi düşünce değil )öğrencinin çokta aktif olabildiğini düşünmüyorum.çünkü genelde öğretmen sadece slaytta yazan şeyleri okuyor ve öğrencinin dinlemesini bekliyor.buda öğrencilerin uykusunu getiriyo bence.onun için her dersin bu şekilde işlenmesi taraftarı değilim ve yukarıdaki maddelerin hiç birini bu şekilde bi sistemle öğrencilere uygulayabileceğimizi sanmıyorum.

Böyle bir okulda eğitim verdiğimi düşünürsem eğer ; öncelikle o sınıftaki projeksiyon makinesinide öğrencilere bilgisayar la ilgili temel bilgiler veririm.Bilgisayar donanımı ders yazılımları kullanım becerileri(kelime işlem,veri tabanı,internet gibi).Her hafta konuyu işledikten sonra 1 saat uygulama yaptırırım.Ancak sınıf mevcudu 45 bilgisayar sayısı 21 di yani bilgisayarlara 2 şerli oturmalarını gerektircek.Her uygulama için birine ayrı diğerine ayrı zaman veremeyeceğimize göre;grup oluşturmayı tercih ederim.Evinde bilgisayar olan biriyle bilgisayar olmayan iki kişiyi 3 erli grup yaptırırım.15 kişinin evinde bilgisayr olduğunu düşünürsek 3 erli gruplardan 45 kişi yani sınıfın tamamı verdiğim uygulamaları yapabilir.Böylece hemen hemen tüm öğrencilerin konularla ilgili bilgi sahibi olmasını sağlarım

BDE’de görev alacak öğretmenlerin yetiştirilmesi problemi, bilgisayar ağırlıklı değil, eğitim ağırlıklı bir eğitim programını gerektirir.
nBilgi inşasında öğrenciye gerekli malzemeyi hazırlamalıdır.
nÖğrenciyi bilgiyi özümserken yönlendirmek.
nÖğrenciye uygulama ve deneme fırsatları yaratma.
nÖğrenme ortamının merkezine öğrenciyi yerleştirerek ona kılavuzluk etmek.
nÖğretmen, bilgisayar donanımı ve ders yazılımlarıyla, öğrenciler arasındaki iletişimin tamamlayıcı olmak.
nTeknolojiyi kişisel araştırmalarda ve iletişimde kullanabilmek.
nBilgisayar kullanımının yasal ve ahlaki boyutlarını kavrama
nTeknolojinin derslerin içine entegre edilmesi suretiyle öğrenci başarısı üzerinde etkili olabilmesinin yöntemlerini bilmek .

Böyle bir ortam da öğretmenin rolleri aşağıda verilen maddlere gibi olmalıdır;
- Kavramlar ile ilgili kendi anlamlarını paylaşmadan önce öğrencilerin bu kavramlar hakkındaki düşüncelerini sorgular.
- Öğrencileri hem kendileri ile hem de diğer öğrencilerle karşılıklı konuşma ve tartışmalara girmeleri konusunda cesaretlendirir.
- Öğrencilere açık-uçlu sorular yönelterek onları araştırmaları ve sorgulamaları için cesaretlendirir.
- Öğrenciler için önce mevcut varsayımları ile çelişebilecek deneyimler yaratır ve saha sonra varsayımlar ve bakış açılarını tartışmaları konusunda onları cesaretlendirir.

Bu maddeler öğretmen ve öğrencinin karşılıklı etkileşim içinde olmaları gerektiğini gösteriyor.Yani hem öğretmen hem de öğrenci aktif olmalıdır.Öğrencinin de aktif olmasını öğretmen sağlamaktadır.Bu da öğretmenin rolünün ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.

merve tekin demiş ki:Böyle bir okulda eğitim verdiğimi düşünürsem eğer ; öncelikle o sınıftaki projeksiyon makinesinide öğrencilere bilgisayar la ilgili temel bilgiler veririm.Bilgisayar donanımı ders yazılımları kullanım becerileri(kelime işlem,veri tabanı,internet gibi).Her hafta konuyu işledikten sonra 1 saat uygulama yaptırırım.Ancak sınıf mevcudu 45 bilgisayar sayısı 21 di yani bilgisayarlara 2 şerli oturmalarını gerektircek.Her uygulama için birine ayrı diğerine ayrı zaman veremeyeceğimize göre;grup oluşturmayı tercih ederim.Evinde bilgisayar olan biriyle bilgisayar olmayan iki kişiyi 3 erli grup yaptırırım.15 kişinin evinde bilgisayr olduğunu düşünürsek 3 erli gruplardan 45 kişi yani sınıfın tamamı verdiğim uygulamaları yapabilir.Böylece hemen hemen tüm öğrencilerin konularla ilgili bilgi sahibi olmasını sağlarım

bilgisayar kesinlikle kullanılmalıysa,mervenin paylaşımı mantıklı gibi görünüyor..(ben yine de bilgisayarı olmazsa olmaz olarak görmüyorum )

tam anlamıyla esad hocamızın bıze yaptıgı seydır.kımı arkadasımızın bılgısayarla arası yoktu ama odew werılınce mecburı olarak(ama ufflayıp puflayarak degıl tabı) forma gırıp yorum yapmak gerekıyordu.bı arkadsım soyledı pek bılmıyordum bılgısayar dıye ama hoca odew werınce kullanmaya basladım ve bundan zevk almaya basladım demıstı.

Oluşturmacı öğrenme yaklaşımı öğretmenlere her bir öğrenci için öğrenmeyi bireyselleştirebilecek teknolojik araçları kullanarak bilişsel süreçleri değerlendirebileceği bir esneklik getirmektedir.
Öğrencilerin ilk tepkilerinin ayrıntısını araştırır.
Soruları yönelttikten sonra bekleme süresi verir.
Öğrencilerle ilişkiler kurmalar ve mecazlar yaratmaları için zaman tanır.

45 kişilik bir sınıfım,haftada bir saat kullanabildiğim 22 bilgisayarlı bir laboratuarımız var ve okulun 3 laptobu mevcut ( onu da 50 hoca dönüşümlü kullanıyor) böyle bir sınıfta ders anlatıyorum(marmara üniversitesinden ve bilgisayar dersimden aldığım eğitimle).İzleyeceğim yollar; Önce kendi laptobumu alırım,kimseyle bilgisayar mücadelesi veremem herhalde bi öğretmen maaşıyla ucuz da olsa laptop alınabilir;Olmadı alamadım neler yaparım bence bu kısım önemli!Bilgisayarlı eğitimde amaç öğrencinin görsel eğitim alarak daha kalıcı öğrenmesini sağlamak olduğuna göre "önceden bilgisayar mı vardı canım ben marmarada okurken projeksiyon cihazını bile bulamıyorduk" çocuklar derim ve öğrencilerime kendimin ya da onların da hazırlayabileceği etkinlikler hazırlatırım (görsell yolla öğrenmelerini sağlamak için)Ama yok kaçıncı yüzyıldayız teknoloji çağını aştık uzaya yemeğe gitmeye başlıycağız ben bu öğrencilere ille de bilgisayarlı ders vercem bunun eğitimini aldım diye diretiyorsam(..ki hiç diretmem bilgisayar yoksa yok herkese de bilgisayar alamam ya ayrıca ilköğretimdeki bi öğrenci için bilgisayar olmazsa olmaz diye bişey yok iyi çalışsın kaliteli bir okul kazansın orda bilgisayarı görür )Ayrıca bilgisayarın azlığını benden çok okuldaki bilgisayar hocası dert etsin. bana düşen öğrencime ilmi öğretmek değil mi?Bu da görsel olcaksa kendim yazar çizer boyar panolarımıza etkinlikler yaparım,oyunlarla öğretmeye çalışırım bu şekilde teorik bilgiyi onlara sunduktan sonra da laptop sırası bize geldiğinde (emin olun ki o sırayı beklemem bile kendi laptobumla )sınıfımızda rahat rahat, projeksiyonda var görsel olan yeri öğrenciye sunarım
Lâkin her zaman projeksiyonun olduğu bir sınıfa sahip olabileceğim düşüncesi biraz hayal.Açıkca söylüyorum ki öyle de olcak ben milli eğitimde öğretmenlik yapmak istediğim için bilgisayar destekli eğitim veremeyeceğimi biliyorum.( caaanım ülkemin şartları )Ama verebilceğim bir ortam olursa sonuna kadar burada öğrendiklerimi kullanarak öğrencime en iyi şekilde sunmaya çalışırım...

ben de derslerde bilgisayarın mutlaka kullanılması gerektiğini düşünmüyorum.yani evet görsellik açısından gayet iyi ama bilgisayarın kullanılması gerektiği dersin konusuna göre değişir mesela bazı biyoloji konularında bilgisayara göre maket kullanılabilir.fakat bazı soyut fizik konularında bilgisayar kullanımı yerinde olabilir.öğrencilerin konuları kendilerine özgü bir şekilde ve teknolojik araçları da kullanmalarıı sağlamak için merve gibi sanırım ben de bilgisayarlı olanlar ve olmayanları aynı gruba alarak hem birbirlerine yardımcı olmaları hem de kaynaşmaları sağlanabilir.

sınıfım 45 kişi,okulda 3 tane laptop var birde haftada bir kullanabileceğim bir laboratuar var.Tabi birde 3 laptobun sahibi 50 öğretmen.BDÖ zamanı tasarruflu kullanmayı sağlıyordu.Ben konumu anlatmak için lab. sıramı ya da laptobu beklersem bdöden yararlanmış olurum.Ama nerde zamandan tasarruf ya da görselleştirmen mi gerekiyo konuyu?tamam görselleştir.Ne güzel elin kolun tutuyor,renkli kalemler,kağıtlar var.bir de düşünebilme gibi mükemmel bir nimete sahipsin .Yani bilgisayarı kendi anlatımına tercih etmen ne kadar mantıklı bilemiyorum.Ayrıca öğretmenlik yapmak istediğim yer de malesef doğru dürüst öğretmen yok .Tabi öğretmen yok diye oraya gitmem yeterli diye düşünmem,kesinlikle elimdeki imkanlaı en etkili biçimde kullanarak onlara faydalı olmaya çalışırım.Ve özellikle onlara bilgisayarla tanışma olanağı sunmaya çalışırım.okulun imkanları kısıtlı olabilir,ama kendimce birşeyler yaparım.Ders amaçlı kullanmasam bile teknolojiden bi haber(hocaları gibi )yaşamalarını istemem...

bilgisayar olmadan da kendimce çeşitli materyaller sunabilirim,ayrıca çeşitli tartışma ortamları oluşturmak,etkileşim ve paylaşımı sağlamak teknolojisiz çok da zor olmasa gerek.AZMİN ELİNDEN HİÇBİRŞEY KURTULAMAZ

Sınıfta bir tane projeksiyon olması yeterli çünkü ben de Hatice'nin dediği gibi kendi laptopumu kullanırım sorun kalmaz.Öğrencilere gelince Merve'nin dediği gibi gruplar oluştursak mesela 3 kişilik gruplar şeklinde 2 kişi bilgisayarı olmayan 1 kişi bilgisayarı olan şeklinde yapsak hem işbirlikli öğrenmeye katkımız olur hem de öğrencilerin yardımlaşma,arkadaşlık bağları güçlenir ve sosyalleşmelerine katkı sağlar.

yeni öğretmen olmanın hevesiyle öğrencilerime bilgilerimi aktarmk için uğraş veririm.okuldaki bilgisayarlardan bir tanesini alıp projeksiyon yardımı ile konuların anlatılmasını sağlarım.her hafta grup halinde konuları öğrencilere veririm ve konuları araştırmaları için istedikleri gün bir satlik bilgisayar temin edebilirim.buda çözüm olmazsa haftanın belli bir günü okul yanında bulunan internet le ilgili cafede bir saatlik kiralama ücreti ödeyerek okul bütçesinden bu eğitimi sağlamış olurum.

ben olsam okul müdürüyle konuşurum.okulun bir iki saaat erken açılıp açılamayacağını sorarım.(eğer illede bilgisayarlı bir ders yapılması gerekiyorsa tabi)"çocuklar bir iki saat erken gelin okula;çünkü bilgisayarda görsel olarak göstermem gereken dökümanlar var derim.tabi önce uflayıp puflarlar ama neden böyle birşeye gerek duyduğumu açıklayınca sesleri çıkmaz.
ayrıca ben birkaç arkadaşımın dediği gibi bilgisayara bağımlı gibi ders yapmayı sevmem.çünkü az olan şey kıymetli oluyor.sürekli olarak bilgisayar kullanılınca o da cazibesini yitiriyor.önemli olan çok etkili,görsel değeri yüksek olan resimleri,deney düzeneklerini,similasyonları göstermek yeterli olacaktır.bilgisayara yüklenip ;beyin çalıştırılarak anlatılan dersleri hiçe saymak saçma olur.

mukaddes ozen demiş ki:tam anlamıyla esad hocamızın bıze yaptıgı seydır.kımı arkadasımızın bılgısayarla arası yoktu ama odew werılınce mecburı olarak(ama ufflayıp puflayarak degıl tabı) forma gırıp yorum yapmak gerekıyordu.bı arkadsım soyledı pek bılmıyordum bılgısayar dıye ama hoca odew werınce kullanmaya basladım ve bundan zevk almaya basladım demıstı.

evet katılıyorum bu demek oluyorki her zorunlu iş aslında ufak çaplı teşvik sayılabilir.

Hümeyra Özüduruk demiş ki:ben olsam okul müdürüyle konuşurum.okulun bir iki saaat erken açılıp açılamayacağını sorarım.(eğer illede bilgisayarlı bir ders yapılması gerekiyorsa tabi)"çocuklar bir iki saat erken gelin okula;çünkü bilgisayarda görsel olarak göstermem gereken dökümanlar var derim.tabi önce uflayıp puflarlar ama neden böyle birşeye gerek duyduğumu açıklayınca sesleri çıkmaz.
ayrıca ben birkaç arkadaşımın dediği gibi bilgisayara bağımlı gibi ders yapmayı sevmem.çünkü az olan şey kıymetli oluyor.sürekli olarak bilgisayar kullanılınca o da cazibesini yitiriyor.önemli olan çok etkili,görsel değeri yüksek olan resimleri,deney düzeneklerini,similasyonları göstermek yeterli olacaktır.bilgisayara yüklenip ;beyin çalıştırılarak anlatılan dersleri hiçe saymak saçma olur.

böyle yaparak bunun önüne geçilemez.sonuçta altıncı sınıf öğrencileri.o öğrenciler zoraki bir ders için 1 saat erken gelemezler gelmezler.bizlerde o sınıflardayken 2 dk geç çıksak off puff yapardık.ayrıca bu öğrencilerin sabahçımı yada öğlencimi oldukları belli değil.sabahcı olsalar zaten erken geliyorlar daha erken gelemezler.geç çıkaralım desek öğlenciler giriş yapacak olmaz.

yeni öğretmen olmuşum, karşılaştığım bu zorluklar aslında yaşamadığımız türden de değil.Üniversitede bu vb sorunlar olurken sosyo-ekonomisi düşük bi okulda olmuş açıkçası beni çok da şaşırtmaz.Yrıca sadece bilgisayarla öğretim olur, ya da bilgisayar hiç olmasa da olu diye kesin yargılarım yok.şu kanaatteyim ki. bazı dersler vardır, bilgisayarla daha iyi tamamlanabilir niteliktedir, bazı dersler de vardır ki şartlar çok zorsa bazı materyallar kullanılarak öğrencilere çok şey ifade edilebilir.Örneğin 6.sınıf biyoloji dersi hazırlanılan çeşitli etkinliklerle karton maketler, çeşitli renk materyallerle hazırlanmış düzeneklerle de görselleştirlebilir.burada bilgisayar olsa iyi olmaz mı?olur tabiki de olsa ne güzel olur.Ama illada böyle zor şartlar altında bilgisayar benim ben alıcam diye hırs göstermek de öğretmenin derse olan ilgi ve motivasyonunu da azaltır.Elimizdeki imkanlar dahilinde olaylara pozitif bi bakış açısı ile yaklaşmalıyız.Bu süreçte(bilgisayar sırası beklerken) bilgisayarsız diğer öğretim sistemlerini kullanırım

bilgisayar sırası gelene kadar öğrencilere konular hakkında ilginç sorular sorarım.Bu şekilde onların konu hakkında merak duymalarını,konuya olan ilgilerinin artmalarını sağlarım.Madem bilgisayar yok bilgisayar olsaydı neler yapabilirdik,bilgisayar olsaydı konu ile ilgili en çok öğrenmek istediğiniz şey ne olurdu diye sorardım.Böylece bilgisayar dersinde sıra gelince öğrenmek istedikleri konuyu işlerim.sanal ortamlar oluştururum.bilgisayar olmazsa olmaz diyemeyiz(zor şartlar için).Çünkü önceden yoktu.Ama o zamanda okumuş bir çok insan prof. vs oldu.Ama şu da bi gerçek şimdi bilgisayar gerekli çünkü bilim teknoloji her alanda çok çok ilerledi.Ayrıca BDÖde kişilerin bilişsel ve biliş ötesi süreçlerini en iyi değerlendirmelerini sağlar.Ama eğer zor şartlar varsa gerekli diğer yöntemler kullanılır.Bilgisayar sırsaı gelincede bilgisayarsız zor öğrenilir ya da bilgisayar ile en hızlı öğrenim sağlanır denilebilecek konular sunulmalıdır. Bir öğretmen olarak özellikle zor şartlarda da mutlu olmasını bilmeliyiz.elimizdeki imkanlar bizi mutlu etmeli.Çünkü öğretmenin mutlu,hayatta pozitif olması,yetiştireceği nesilin de mulu olmasına sebep olur.Mutlu öğretmen mutlu öğrenci

BDÖ' de öğretmen rollerine bakacak olursak;öncelikle öğretmen yeni bir derse başlamadan önce öğrenciyi dersin nitelikleri,hedefleri açısından bilgilendirmelidir.anlatacagı konu hakkında öğrencinin bilgilerinin olup olmadığını yani hazırbulunuşluk düzeyini ölçmeli ona göre derse geçiş yapmalıdır.böyle olursa öğretmen bir konuyu bitirmeden diğerine geçemez ve öğrenci daha kalıcı öğrenir.
ayrıca öğretmen ile öğrenci sosyal etkileşim içerisinde olursa öğrencinin derse olan ilgisi artar. öğretmen sürekli öğrencinin cesaretini artırmaya çalışarak onun kendine olan güveninin artmasını sağlar.
öğretmen bilgisayar aracılığı ile dersi daha kısa zamanda anlatır böylece artan zaman içerisinde öğrencilerin dersi anlayıp anlamadığını sorduğu sorularla ölçmeye çalışır.

Aslına bakılırsa ben kendim bile bundan daha kötü şartlarda eğitim aldım. Değil laburatuvarımız okulumuzda bir tane bilgisayar vardı ya da yoktu. Bence herşeyi öğrennciye bırakıp kendi kendine öğrenmeye teşvik etmek bir hayli zaman kaybına neden olunabilir. Onun için etkileşimli ve fiziksel materyaller yardımıyla destek olunmalıdır. Mesela, velilere de danışarak bilgisayar ve interneti olmayan öğrencileri ile sahip olanların birlikte paylaşım ve yardımlaşma ortamı sağlanabilir.

Gerçekten güzerl fikirler var. Bilg. i olmayan öğrencinin bilgisayarı olanın eve gitmesi de dahil. ancak bu yaştaki gençlerin ruh hali düşünüldüğünde başkasına birnevii boyun eğmek onun için kolay olmayacaktır. Hatta bu olnu ruhsal olarak etkileyecek verdiğimiz ödevi de yapmayacaktır. Ben öğrencime boyun eğdireceğime ben boyun eğerin ne yapar ne eder bi bilgisayar bulurum. masa üstü de olsa... Çatır çatır işlerim dersimi. Çevremiz geniştir yani